آرشیو فروردین ماه 1399

مان طور كه از نام اين تجهيزات مشخص است به مكاني كه براي سرد نگه داشتن ميوه و مواد غذايي از آن استفاده مي‌كنيم سردخانه گفته مي‌شود. در يك تعريف كلي‌تر مي‌توان اين وسايل سرمايشي را مجموعه‌اي از تاسيسات و لوازمي دانست كه براي حفظ كيفيت و همچنين بالا بردن ميزان زمان ماندگاري مواد غذايي از آن استفاده مي‌شود. يكي از انواع رايج سردخانه را مي‌توان سردخانه بستني در نظر گرفت.

لازم به توضيح است كه كاركرد اصلي اين وسيله سرمايشي را مي‌‌توان جلوگيري از فساد كالاها و همچنين ماندگاري بالاي محصولات در نظر گرفت. به نوعي مي‌توان گفت اگر اين وسيله سرمايشي توانايي نگهداري مواد غذايي در مدت طولاني را نداشته باشد، آن سردخانه استاندارد نخواهد بود. كاربردهاي اين تجهيزات را مي‌توان در نگهداري محصولات كشاورزي، مواد غذايي، نگهداري انواع داروها، استفاده‌هاي نظامي و غيره دانست. تجهيزات سرمايشي  در انواع مختلفي طراحي و توليد مي‌شوند؛ يكي از رايج‌ترين انواع اين تجهيزات را مي‌توان يخچال‌هاي خانگي در نظر گرفت. با ما همراه باشيد اطلاعات كاملي در رابطه با سردخانه بستني به دست آوريد.

​

چرا نياز به سردخانه داريم

همان طور كه گفته شد اين تجهيزات در انواع مختلفي طراحي و توليد مي‌شوند، از يخچال‌هاي خانگي گرفته تا سردخانه بستي، پس مي‌توان اين طور برداشت كرد كه تقريبا براي هر كاربرد خاصي ما نياز به يك وسيله سرمايشي مناسب آن كار خواهيم داشت. قسمت‌هاي مختلفي در هر وسيله سرمايشي وجود دارد كه از مهم‌ترين اين قسمت‌ها مي‌توان به  كمپرسور، شير انبساط و پنل اشاره كرد. در نوع صنعتي اين محصولات به جاي پنل اصلي از پنل موسوم به پنل ساندويچي استفاده مي‌شود. لازم به توضيح است كه اهميت اين صنعت به قدري بالاست كه ميزان پيشرفت يك كشور از لحاظ رشد فن آوري را بر اساس تعداد واحدهاي صنعتي سردخانه‌ايي آن كشور مي‌سنجند. در ادامه اين مقاله به بررسي انواع تجهيزات سرمايشي و به خصوص تجهيزات سرمايشي بستني خواهيم پرداخت.

انواع تجهيزات سرمايشي

همان طور كه گفته شد براي هر استفاده خاص ما يك نوع وسيله سرمايشي داريم. از تجهيزات سرمايشي صنعتي گرفته تا تجهيزات سرمايشي خانگي، اين كه شما به چه نوع تجهيزاتي نياز داريد به مورد استفاده و همچنين نحوه استفاده شما مربوط خواهد شد. در ادامه به بررسي دقيق تك به تك اين تجهيزات خواهيم پرداخت.

تجهيزات صنعتي

يكي از انواع تجهيزات سرمايشي، تجهيزات سرمايشي صنعتي است. اين تجهيزات اصولا از مجموعه‌ تاسيساتي طراحي و تهيه مي‌شوند كه براي جلوگيري از فساد و همچنين افزايش ماندگاري محصول مورد استفاده قرار مي‌گيرند. استفاده از اين تجهيزات را مي‌توان براي نگهداري مواد غذايي دانست كه به صورت مصنوعي توليد مي‌شود.  تجهيزات سرمايشي صنعتي خود داراي انواعي است كه به توضيح هر كدام خواهيم پرداخت. اين نوع تجهيزات به دو دسته كلي تقسيم مي‌شوند، سردخانه بالاي صفر و زير صفر، كه هر كدام از اين تجهيزات را مي‌توان در دو حالت تك مداره و يا دو مداره طراحي و احداث كرد. براي آگاهي از نياز شما به نوع سردخانه مي‌توانيد با همكاران ما در واحد پشتيباني و فروش تماس حاصل نماييد.

​

تجهيزات سرمايشي بالاي صفر

اصولا براي نگهداري برخي از محصولات كه تنها براي مدت كوتاهي قرار است نگهداري شوند از دماي بالاتر از صفر استفاده مي‌كنيم. به اين نوع از تجهيزات سرمايشي اصولا تجهيزات سرمايشي كوتاه مدت هم گفته مي‌شود. اين تجهيزات قابليت نگهداري محصولات در دماي +۱ تا +۴ درجه سانتي‌گراد را دارا هستند.

 در تجهيزات نگهداري محصولات به صورت كوتاه مدت، مواد و محصولات به تدريج وارد مي‌شوند و عموما پس از چند روز از محوطه خارج مي‌شوند و محصولات جديد در آن جايگذاري مي‌شوند. ميزان حداكثري نگهداري اين محصولات در اين تجهيزات را مي‌توان ۱۵ روز در نظر گرفت. اما در نوع تجهيزات سرمايشي بلند مدت كه عموما براي انبارهاي تجاري مورد استفاده قرار مي‌گيرد، نگهداري براي مدت طولاني‌تر و همچنين در ميزان دماي كمتري نگهداري مي‌شوند. عموما محصولاتي كه در اين نوع از تجهيزات سرمايشي نگهداري مي‌شوند سبزيجات، مواد لبني، گل و گياه و همچنين صيفي جات خواهند بود.

تجهيزات سرمايشي زير صفر

از اين نوع وسايل سرمايشي عموما با نام تجهيزات انجماد نيز ياد مي‌شود. ميزان دماي مورد نياز براي اين نوع از تجهيزات -۱۲ تا -۲۳ درجه سانتي گراد خواهد بود. لازم به توضيح است كه ميزان دماي رايج براي اين قبيل وسايل سرمايشي عموما -۱۸ درجه سانتي گراد است. و در اين نوع وسايل سرمايش اصولا موادي از قبيل مرغ منجمد، گوشت منجمد، ماهي منجمد صيفي جات منجمد و سبزيجات منجمد نگهداري مي‌شوند.

سردخانه بستني

همان طور كه از نام اين وسيله مشخص است از آن براي نگهداري بستني استفاده مي‌شود. بستني را مي‌توان يكي از مناسب‌ترين خوراكي‌هاي فصول گرم سال به ويژه تابستان در نظر گرفت. براي نگهداري اين محصول در شكل و كيفيت اصلي نياز به تجهيزاتي داريم كه دماي مورد نياز بستني را بتواند توليد نمايد. دماي مورد نياز براي نگهداري بستني -۱۸ درجه سانتي گراد است؛ اين ميزان دما باعث مي‌شود كه بستني شكل و كيفيت اصلي خود را حفظ كند. اصولا بستني به دليل داشتن چربي و همچنين خامه، نياز به دماي پاييني دارد تا بتواند شكل و آن حالت نرمي خود را حفظ نمايد. اصولا از تجهيزات سرمايشي با كمپرسورهاي دو مرحله‌اي براي اين منظور استفاده مي‌شود. در ادامه بررسي خواهيم داشت بين سردخانه بستني در گذشته و حال، با ما همراه باشيد.

در حال حاضر ما براي نگهداري بستني به تجهيزاتي نياز داريم كه توانايي توليد دماي -۱۵  تا -۳۶ درجه سانتي‌ گراد را داشته باشند. اين دما بر اساس نوع بستني كه مي‌خواهيم در اين تجهيزات نگهدراي كنيم متفاوت خواهد بود؛ اين در صورتي است كه در گذشته براي نگهداري بستني از دماي نزديك به صفر استفاده مي‌شده است. سردخانه‌هاي بستني به دو نوع سردخانه بستني ثابت و سردخانه بستني متحرك تقسيم بندي مي‌شوند.

سردخانه‌هاي بستني ثابت و متحرك

براي ساخت و توليد بستني در كارخانه‌ها و كارگاه‌ها از سردخانه بستني ثابت استفاده مي‌شود؛ اما براي پخش بستني از سردخانه بستني متحرك استفاده مي‌شود. اين نوع از تجهيزات به راحتي قابليت نصب روي نيسان، وانت، تريلر و كاميونت را دارند. اين تجهيزات نصب شده روي ماشين‌ها وظيفه پخش محصولات از كارخانه تا محل‌هاي فروش را بر عهده دارند. استفاده از اين تجهيزات باعث مي‌شود كه بستني در همان شكل و كيفيت اصلي خود تا محل فروش حفظ نمايد كه باعث افزايش ميزان رضايت مشتري و همچنين سود بيشتر توليد كننده خواهد شد.

​

آيس بانك صنعتي صنايع برودتي برادران حقيقي

يكي از تجهيزات مورد نياز براي ذخيره و نگهداري انرژي سرمايي در ساعات اوج مصرف، آيس بانك‌ها هستند شما به وسيله اين تجهيزات مي‌توانيد به راحتي در ساعت پيك مصرف ذخيره يخ مورد نياز خود را داشته باشيد. از اين تجهيزات براي سيستم‌هايي مناسب خواهد بود كه كمپرسور بايد به صورت شيفتي كار كند. اين تجهيزات با توليد و ذخيره يخ انرژي مورد نياز را ذخيره مي‌كند تا در زمان مورد نياز بتوان از آن استفاده نمود.

طراحي و ساخت سردخانه بستني

در حال حاضر مي‌توان انواع تجهيزات نگهداري بستني در انواع سايز و طرح‌هاي مختلف مشاهده نمود. شما بايد با توجه به دكوراسيون محل مورد نظر و همچنين ظرفيت، قابليت‌هاي مورد انتظار و غيره سفارش ساخت وسيله نگهداري بستني خود را بدهيد. لازم به توضيح است كه آنچه بيشتر از همه در كيفيت نهايي وسيله سرمايشي اثر مي‌گذارد، پنل و قطعات سرمايشي محصول خواهد بود. در صورت داشتن هرگونه سوال در رابطه با اين قطعات و همچنين راهنمايي در رابطه با ساخت اين تجهيزات مي‌توانيد با همكاران فني ما تماس حاصل نماييد و در كوتاه‌ترين زمان ممكن به پاسخي مناسب برسيد.

هزينه سردخانه بستني

هزينه ساخت اين تجهيزات به مواردي همچون قطعات مورد استفاده، دماي مورد نظر، كيفيت نهايي محصول، برند توليد كننده، سايز و ابعاد محصول و غيره بستگي دارد. به طبع هر چه كيفيت قطعات مورد استفاده در اين وسيله سرمايشي بيشتر باشد بايد انتظار قيمت بالاتري را نيز داشت. اگر محصول شما داراي گارانتي و نيز خدمات پس از فروش باشد بايد انتظار قيمت بالاتر را نيز داشت. پيشنهاد مي‌شود حتما در هنگام خريد تجهيزات سرمايشي بستني از خدمات پس از فروش و همچنين گارانتي محصول اطمينان حاصل نماييد.

انتخاب سردخانه بستني

يكي از مهم‌ترين مواردي كه بايد در هنگام خريد به آن توجه كرد، اندازه و ابعاد سردخانه است؛ شما قبل از خريد نياز داريد كه از اندازه و ابعاد وسيله سرمايشي مورد نظر اطلاع كامل داشته باشيد. لازم به توضيح است كه شما عموما قابليت نگهداري همه گونه بستني در اين سردخانه‌هاي بستني را خواهيد داشت و نيازي به نگراني در رابطه با كيفيت نگهداري بستني وجود نخواهد داشت. گارانتي و همچنين خدمات پس از فروش يكي از مهم‌ترين مواردي است كه بايد در هنگام خريد سردخانه بستني بايد به آن توجه داشت.

 اگر شركت توليد كننده، گارانتي و خدمات پس از فروش مناسبي را ارائه ندهد احتمالا در آينده‌اي نه چندان دور دچار مشكل خواهيد شد؛ پس قبل از خريد از گارانتي و همچنين نحوه خدمات پس از فروش سردخانه بستني آگاهي كاملي را به دست آوريد. از ديگر مواردي كه بايد در هنگام خريد اين وسيله سرمايشي به آن توجه ويژه‌اي نشان داد، وسايل و قطعات مورد استفاده در آن است؛ هر چه اين وسايل از كيفيت بالاتري برخوردار باشد مي‌توان انتظار داشت كه محصول نهايي كيفيت و همچنين قابليت‌هاي بيشتري داشته باشد.

جمع بندي

ما در اين مقاله از سري مقالات آموزشي وب سايت سردخانه سعي كرديم اطلاعات كاملي در رابطه با انواع تجهيزات سرمايشي به ويژه تجهيزات سرمايشي بستني به شما ارائه بدهيم. از اين كه در اين مقاله همراه ما بوديد نهايت سپاسگزاري را از شما داريم.

كي از دغدغه‌هاي بشر از ديرباز تا كنون نگهداري محصولاتي از قبيل ميوه‌جات و سبزي‌جات براي مدت زماني بيشتر است. برخي از ميوه‌ها به محض رسيدن براي عرضه به بازار مناسب نيستند به همين دليل كشاورزان و باغ‌داران مجبور هستند اين محصولات را براي مدتي بدون افت كيفيت اوليه نگهداري كنند. نگهداري ميوه در سردخانه ميوه سبب مي‌شود تا قيمت آن‌ در بازار كنترل شده و يا حتي گاهي اوقات از افزايش بي رويه قيمت نيز در بازار جلوگيري شود. از اين‌رو در اين مطلب لزوم نگهداري محصولات در سردخانه و شرايط و ضوابط لازم براي اين كار را شرح مي‌دهيم.

​

استفاده از سردخانه ميوه براي افزايش عمر

استفاده از سردخانه براي نگهداري ميوه‌ها و سبزيجات موجب افزايش عمر آن‌ها مي‌شود. يكي‌ديگر از عمده‌ترين دلايل استفاده از سردخانه براي نگهداري ميوه‌جات، سود بيشتر كشاورزان و باغ‌داران است. محصولات باغي و كشاورزي معمولا در دو زمان برداشت مي‌شوند كه يكي از آن‌ها زمان رسيدن فيزيولوژيكي محصول است و ديگري برداشت محصول در زمان رسيدن تجاري. شايد از خود بپرسيد اين دو چه تفاوتي با يك‌ديگر دارند؟

در پاسخ بايد گفت زماني كه محصول بر روي گياه مادر به طور كامل مي‌رسد و همه قسمت‌هاي آن اعم از ميوه و دانه آن كامل مي‌شود رسيدن فيزيولوژيكي مي‎گوييم. محصولاتي از اين قبيل كه معمولا غلات و حبوبات هستند بعد از رسيدن فيزيولوژيكي قابل استفاده هستند و مي‌‎توانند وارد بازار هدف شوند.

اما برخي از محصولات باغي و كشاورزي را زودتر و يا ديرتر از زمان رسيدن فيزيولوژيكي آن از سر زمين‌هاي زراعي و كشاورزي جمع‌آوري مي‌كنند. اين محصولات اگر درست در زمان رسيدن فيزيولوژيكي وارد بازار شوند كيفيت لازم را ندارند و تقاضاي بازار براي آن‌ها كمتر مي‌شود.

به عنوان مثال خيار را در نظر بگيريد؛ اگر كشاورزي بخواهد محصول خود را كه خيار باشد درست در زمان رسيدن فيزيولوژيكي به دست مشتري برساند از كيفيت اوليه آن كاسته مي‎شود. به همين خاطر برخي از اين محصولات را كمي قبل از آنكه برسند از زمين جمع‌آوري كرده و به اين زمان برداشت محصول، زمان رسيدن تجاري آن مي‌گويند. استفاده از سردخانه ميوه براي دسته دوم معمول‌تر است و حتي گاهي بعضي از ميوه‌ها براي عرضه در ديگر فصل‌ها نيز فريز مي‌شوند.

​

چگونه ميوه‌ها را درون سردخانه نگهداري مي‌كنند؟

ميوه‌ها را مي‌توان به شكل‌هاي مختلفي مانند كامل، خرد شده، پوره شده و … درون سردخانه نگهداري كرد. حداقل دمايي كه از آن مي‌توان براي نگهداري ميوه‎‌ها در سردخانه استفاده كرد، منفي ۱۲ درجه است؛ چنانچه دما سردتر شود،زمان مفيد نگهداري ميوه نيز افزايش مي‌يابد. به ياد داشته باشيد كه اين مقادير دما و رطوبت هميشه بايد به‌گونه‌اي باشند كه به خواص ظاهري و شيميايي محصول آسيبي وارد نكنند و كيفيت ميوه حفظ شود.

دماي نگهداري ميوه‌هاي مختلف با يك‌ديگر متفاوت است؛ به عنوان مثال موز در دمايي ۱۳ تا ۱۵٫۵ درجه ولي هلو در دمايي ۰ تا ۰٫۵- درجه نگهداري مي‌شود. يكي از روش‌هاي رايج براي نگهداري ميوه استفاده از سردخانه‌هاي بالاي صفر است. در ادامه با اين نوع از سردخانه بيشتر آشنا مي‎شويم.

اصول نگهداري ميوه در سردخانه بالاي صفر

اصول استفاده از سردخانه بالاي صفر بر اساس كند كردن فساد ميكروبي و شيميايي محصول است. پايين آمدن دماي محصول در زمان نگهداري سبب مي‌شود تا سرعت تغييرات فيزيكي و شيميايي محصول مورد نظر كند شده و يا متوقف شود.

براي جلوگيري از رشد ميكروب‌ها در محصول و افت كيفيت آن، معمولا از لامپ‌هاي مخصوص و تابش پرتو فرا بنفش بر روي ميوه‌ها استفاده مي‌كنند. به‌طور كلي يك‌سري تغييرات در محصولاتي كه در سردخانه‎ها نگهداري مي‌شوند با افزايش دما تشديد مي‌شوند؛ مثلا سرعت واكنش‌هاي شيميايي با كمتر شدن دما كند مي‌شود به همين خاطر است كه كاهش دما منجر به جلوگيري از فساد شيمايي شده و كيفيت اوليه محصول را حفظ مي‌كند.

 سرعت واكنش‌هاي شيميايي معمولا با هر ۱۰ درجه افزايش دما، دو برابر مي‌شود؛ اين موضوع بدين معنا است كه دما براي سردخانه ميوه جزو يكي از اساسي‌ترين مسئله‌هايي است كه بايد به آن دقت شود. يكي‌ديگر از تغييرات فيزيكي كه ممكن است براي ميوه‌جات در سردخانه‌ها رخ دهد، تبخير شدن آب ميوه و در نتيجه پژمردگي آن‌ها است. مسلما با افزايش دما تبخير نيز افزايش يافته و ميوه و محصول مورد نظر زودتر پژمرده مي‌شود.

 اين در حالي است كه مي‌توان با كاهش دماي محصولاتي نظير ميوه و سبزي‌جات در سردخانه‌هاي بالاي صفر، از فساد فيزيكي آن‌ها جلوگيري كرد. علاوه بر دما يكي‌ديگر از اصول نگهداري محصولات در سردخانه‌ ميوه، توجه به نحوه حمل و نقل، بسته‌بندي و چيدمان آن‌ها است. اگر به اندازه كافي به اين موارد دقت شود محصول از نظر فيزيكي هيچ‌گونه آسيبي نمي‌بيند.

قبل از وارد كردن محصولات به سردخانه ميوه چه مراحلي بايد اجرا شود؟

همان‌طور كه در ابتداي مطلب هم ذكر كرديم، استفاده از سردخانه‌هاي ميوه براي نگهداري اين محصولات سود بيشتري به باغ‌داران و كشاورزان مي‌رساند. هنگامي يك محصول در زمان رسيدن فيزيولوژيكي خود به بازار عرضه مي‌شود معمولا به دليل فراواني اين محصول در بازار با كاهش قيمت محسوسي مواجه مي‌شود. در واقع كشاورز مي‌تواند با نگهداري ميوه و محصول خود در سردخانه و عرضه آن در زماني مناسب‌تر به بازار از ضرر و زيان‌هاي احتمالي جلوگيري كند. يكي‌ديگر از مواردي كه دانستن آن كمك مي‌كند تا فرايند فريز كردن اين محصولات كاملا با موفقيت انجام شود، اجرا كردن عمليات لازم قبل از ورود محصولات به سردخانه است. برخي از اين عمليات و مراحل لازم‌الاجرا عبارتنداز:

۱٫     سرد كردن مقدماتي

به پايين آوردن دماي ميوه‌ها قبل از ورود آن‌ها به سردخانه، سر كردن مقدماتي مي‌گويند. در بيشتر مواقع و اكثر سردخانه‌ها قبل از ورود محصولات به سردخانه در راهروهاي مخصوص طراحي شده يك‌سري مراحل مقدماتي نظير پايين آوردن دماي محصول، سورتينگ-واكسينگ، بسته‌بندي و … اجرا مي‌شود. اگر ميوه‌اي كه قرار است ورد سردخانه شود جزو ميوه‌هاي مناطق معتدل باشد، در اين مرحله تا حدود ۵ درجه و براي ميوه‌هاي مناطق گرمسيري كه به سرمازدگي حساس هستند تا حدود ۱۰ درجه سرد مي‌شوند.

​

۲٫     درجه بندي؛ قبل از ورود محصولات به سردخانه ميوه

بعد از انجام مرحله سرد كردن مقدماتي نوبت به درجه‌بندي مي‌رسد. اين مرحله يكي از ضروري‌ترين مراحل براي قبل از ورود به سردخانه به شمار مي‌رود. معمولا ميوه‌هايي براي نگهداري در سردخانه انتخاب مي‌شوند كه قابليت نگهداري داشته باشند؛ بنابراين بايد قبل از فريز كردن آن‌ها كاملا از نظر كيفيت و سالم بودن بررسي شوند. درجه‌بندي به معناي تفكيك محصولات باكيفيت و انتخاب ميوه‌هايي است كه به‌طور كلي مقاومت در برابر دماي پايين و شرايط نگهداري در سردخانه را داشته باشند.

۳٫     التيام دادن؛ براي جلوگيري از فساد فيزيكي محصول

گاهي اوقات ممكن است محصولاتي نظير سيب زميني و پياز و يا برخي از ميوه‌ها طي جمع‌آوري و حمل و نقل دچار آسيب‌هاي فيزيكي مانند كنده شدن سطح روي برخي از آن‌ها شوند. اگر محصول به همين‌ طريق وارد سردخانه شود قاعدتا سرعت آسيب و فساد فيزيكي آن افزايش مي‌يابد.  ‌به همين‌ منظور قبل از ورود محصولات به سردخانه در صورت امكان آن‌ها را ترميم مي‌كنند تا از پوسيدگي و فاسد شدن آن‌ها جلوگيري كنند. آ

۴٫     واكسينگ براي جلوگيري از پژمرده شدن ميوه‌جات

قبل از وارد كردن محصولات به سردخانه ميوه، يكي‌ديگر از مراحلي كه انجام مي‌شود واكس زدن سطح ميوه‌ها با يك واكس مخصوص است. با برخي روغن‌هاي مخصوص يك لايه از سطح خارجي محصول را واكس مي‌زنند و با اين كار در واقع نه تنها از تبخير آب و پژمرده شدن ميوه جلوگيري مي‌كنند بلكه باعث بهبود بخشيدن ظاهر ميوه‌جات نيز مي‌شوند. براي انجام اين فرايند ابتدا روغن مخصوص را در يك حلال حل نموده و يا آن را توسط يك امولسيون كننده به صورت امولسيون در آب در مياورند و بعد محصول و ميوه مورد نظر را از درون آن عبور مي‌دهند. بعد از اتمام اين مراحل ميوه را توسط جريان هوا خشك كرده و رطوبت اضافه آن را مي‌گيرند.

۵٫     بسته‌بندي؛ آخرين مرحله قبل از ورود به سردخانه

آخرين قدم براي ورود ميوه به سردخانه بسته‌بندي است. اين مرحله هم جزو مراحل حساس و حائز اهميت به شمار مي‌رود چرا كه ميوه و محصولات بايد به گونه‌اي بسته‌بندي شوند كه سرما به درون آن‌ها نفوذ نكند. بعد از پايان بسته بندي محصولات براي ورود به سردخانه و نگهداري آماده مي‌شوند.

هر محصولي براي نگهداري در سردخانه ضوابط مخصوص به خود را دارد كه در صورت عدم رعايت آن‌ها، ممكن است محصول چه از نظر شيميايي و چه از نظر فيزيكي آسيب ببيند. از اين‌رو آشنايي با شرايط لازم براي نگهداري محصولات سردخانه‌اي ضرر و زيان و آسيب به ميوه‌ها را به حداقل كاهش مي‌دهد.

​

شرايط و ضوابط لازم براي نگهداري محصولات در سردخانه ميوه

يكي از مواردي كه بايد به آن دقت كافي داشته باشيد اين است كه تمام ميوه‌ها و سبزي‌جات داراي سلول‌هاي زنده هستند و اين سلول‌ها حتي در درماي پايين نيز به زندگي و تنفس خود ادامه مي‌دهند. اعمال متابوليكي گياه مانند همين تنفس سبب توليد گرما توسط محصول و در نتيجه بالا رفتن دماي سردخانه مي‌شود. براي اين منظور بايد از دستگاه‌هاي سردكننده مكانيكي هوا استفاده كرد تا اين گرماي اضافي را جذب كنند. اگر قرار است محصولي در سردخانه به صورت طولاني مدت نگهداري شود بايد به نكات زير را مورد توجه قرار داد:

رطوبت و جريان هوا در سردخانه ميوه بالاي صفر

• براي قرار دادن ميوه‌ها در سردخانه حين چيدن آن‌ها بايد فاصله را رعايت كرد. اين فاصله‌ها بايد به‌گونه‌اي باشد كه از ديواره‌هاي جانبي حدود ۵۰ سانتي متر و نسبت به سقف كمي بيشتر از اين مقدار فاصله داشته باشند.
• به هيچ عنوان دو نوع محصول در يك اتاق نگهداري نمي‌شوند مگر آنكه شرايط نگهداري آن‌ها دقيقا يكسان باشد
• نكات و موارد بهداشتي براي انتقال محصولات به سردخانه ميوه و نگهداري آن‌ها بايد كاملا رعايت شود

اختلاف بين فشار بخار محصول و هوا در سردخانه ميوه معمولا تابعي از رطوبت نسبي و سرعت هواست و با كاهش رطوبت نسبي و افزايش سرعت بيشتر شده و موجب افزايش شدت دفع رطوبت مي‌گردد پس هواي ساكن با رطوبت نسبي ۱۰۰ درصد شرايط ايده‌آل براي سردخانه ميوه بالاي صفر است ولي موجب كپك زدن محصول نيز مي‌شود و هم‌چنين براي سردكردن مناسب ميوه‌ها جريان خوب در فضاي سردخانه و اطراف محصولات ضروري است بنابراين رطوبت هوا بايد قدري كمتر از ۱۰۰ درصد و سرعت هوا بايد به اندازه كافي زياد باشد.

كنترل گاز اطراف ميوه‌ها در سردخانه ميوه

ميوه‌ها پس از چيده شدن همانند زمان رشدشان زنده‌اند و اكسيژن تنفس كرده و دي‌اكسيدكربن پس مي‌دهند و به خاطر اين موضوع در زمان نگهداري روبه خرابي و پوسيدگي مي‌روند.

اگر نفوذ اكسيژن با سردخانه ميوه كنترل اتمسفر كه آب‌بند و هوابند هستند كنترل شود مي‌توان مدت نگهداري آن‌ها در شرايط بالاي صفر افزايش داد.

وقتي محصولات در شرايط كنترل اتمسفر (سردخانه c.a)حفظ شوند پس از چند روز اكسيژن موجود در فضاي سردخانه ميوه را مصرف كرده و با حذف اكسيژن اضافه به وسيله تزريق نيتروژن و با حذف دي‌اكسيدكربن اضافه باعث خواب مصنوعي در ميوه‌ها شده و زمان نگهداري را با كنترل دقيق اكسيژن، دي‌اكسيدكربن و اتيلن افزايش داد. براي مثال مي‌توان سيب را تا ۱ سال با اين روش حفظ كرد.

يكي از محصولات برجسته شركت صنايع برودتي برادران حقيقي سردخانه ميوه است.

ردخانه‌ها براي نگهداري مواد غذايي و افزايش طول عمر آن‌ها ساخته مي‌شوند. اين سردخانه‌ها بر اساس دماي كاري و موارد استفاده‌ي آن‌ها، به دو دسته اصلي سردخانه‌هاي بالاي صفر و زير صفر تقسيم مي‌شوند. معمولا از سردخانه‌ها بالاي صفر براي نگهداري ميوه و دارو و مواد غذايي استفاده مي‌شود و عمده كاربرد سردخانه‌هاي زير صفر براي نگهداري فراورده‌هاي گوشتي مانند مرغ و ماهي و … است. سردخانه‌ها بر اساس كاربرد و ابعادي كه دارند مي‌توانند به چند دسته تقسيم شوند كه عبارتنداز: سردخانه متحرك، سردخانه اتاقي، سردخانه كانكسي، سردخانه بزرگ صنعتي. در اين مقاله گام به گام با آموزش ساخت سردخانه همراه شما هستيم و سپس تجهيزات لازم براي ساخت يك سردخانه و كارايي هر يك از آن‌ها را توضيح مي‌دهيم. تا انتهاي اين مطلب با ما همراه باشيد.

​

آموزش ساخت سردخانه و تجهيزات لازم براي ساخت

سردخانه كه از آن‌ها براي نگهداري مواد غذايي و ميوه‌جات استفاده مي‌شود، به طور كلي امروزه كاربرد فراواني دارند. يكي از دغدغه‌هاي بشر در طول زمان، نگهداري اين مواد غذايي براي مدت زمان طولاني بوده است؛ از اين‌رو با ساخت و تاسيس يك سردخانه مي‌توانيم در صورت امكان فراورده‌هاي گوشتي، مواد غذاييي، ميوه‌جات و … را براي مدتي بدون افت كيفيت اوليه نگهداري كرد. تجهيزات لازم براي ساخت يك سردخانه عموما مواردي چون:

• كندانسور
• كمپرسور
• اواپراتور
• شير انبساط
• لوله‌هاي ارتباطي و …

هستند كه در ساخت انواع مختلف سردخانه، اين تجهيزات مي‌توانند متفاوت باشند. بهتر است قبل از اقدام به ساخت سردخانه، ليستي از قطعات و تجهيزات لازم و هزينه‌هاي آن برآورد شود و سپس بعد از استعلام قيمت‌ها در بازار و مقايسه‌ي آن‌ها، اقدام به خريد كرد. ابتدا با يك‌ديگر آموزش ساخت سردخانه و مراحل آن را بررسي مي‌كنيم و سپس كاربرد هر يك از تجهيزات ذكر شده در بالا را توضيح مي‌دهيم.

۱٫     اولين مرحله از ساخت سردخانه؛ نصب كابين

اولين مرحله عملي براي ساخت يك سردخانه، نصب كابين است. بسته به كاربردي كه سردخانه مورد نظر دارد و همچنين ابعاد و اندازه اين كابين، نصب آن‌ها ممكن است از چند روز تا چند ماه به طول بيانجامد. اگر قصد داشته باشيد يك سردخانه بزرگ تاسيس كنيد احتمالا براي جابه‌جايي و نصب اين كابين‌ها به كمك يك تيم متخصص و تجهيزات مخصوص مانند ليفتراك و جرثقيل نياز خواهيد داشت. اما براي ساخت سردخانه هاي كوچك معمولا چند نفر نيرو هم مي‌توانند كابين را نصب كنند.

​

۲٫     مرحله دوم؛ نصب ديواره‌ها

در اين مرحله از آموزش ساخت سردخانه حواستان باشد كه پنل ديواره‌ها بايد دقيقا عمودي نصب شوند و از آنجايي كه با چشم نمي‌توان تشخيص داد بهتر است از يك تراز يا متر ليزري استفاده كنيد. مانند مورد قبل، در پروژه‌هاي كوچك و ساخت سردخانه‌هاي كوچك، اگر كمي اين ديواره‌ها كج نصب شده باشند خيلي مشخص نمي‌شود. اما در پروژه‌هاي بزرگ‌تر، عمودي بودن و تراز بودن اين ديواره‌ها از اهميت بيشتري برخوردار است؛ به همين‌خاطر حتما به كمك يك تيم متخصص نياز خواهيد داشت.

۳٫     مرحله سوم؛ نصب سقف

يكي از مشكل‌ترين مراحل ساخت سردخانه، نصب سقف آن است. اگر در فكر ساخت يك سردخانه كوچك باشيد و ارتفاع كابين‌ها كم باشد؛ به عنوان مثال كابين‌ها ارتفاعي زير ۳ متر داشته باشند، نصب اين سقف‌ها چندان كار مشكلي نيست. اما براي سقف نصب كابين‌هايي كه ارتفاعي حدود ۶ متر دارند، به تنهايي نمي‌توانيد اين كار را انجام دهيد و به تجهيزاتي مانند ليفتراك نياز داريد تا پنل‌ها را بر روي ديواره‌ها قرار دهد.

۴٫     مرحله چهارم ساخت سردخانه؛ كف سردخانه

از نصب پنل‌هاي ديواره و سقف كه بگذريم، به كف سردخانه مي‌رسيم. براي ساخت كف سردخانه‌ها معمولا از ساندويچ پنل و يا يونوليت استفاده مي‌شود. در برخي از پروژه‌ها بر روي اين كف، كاشي‌كاري و يا سنگ‌كاري مي‎‌كنند. اين اقدام به پروژه علاوه بر استحكام، زيبايي مضاعفي نيز مي‌افزايد. فراموش نكنيد كه مهم‌ترين ويژگي كه در ساخت يك سردخانه بايد رعايت شود، ايزوله بودن آن است. به همين‌خاطر كاشي‌كاري و يا سنگ‌كاري كف سردخانه مي‌تواند اين عايق‌كاري و ايزوله بودن را به سطح استانداردي برساند. هر چند ممكن است با اين عمل فرايند ساخت سردخانه شما كمي زمان‌بر تر شود.

​

روشي ارزان‌تر براي عايق كردن كف سردخانه

در قسمت قبل از مزاياي ايزوله كردن سردخانه با سنگ و كاشي براي كف آن گفتيم. اما ممكن است اين اقدام برآورد نهايي هزينه‌هاي ساخت سردخانه را كمي بيشتر كند؛ به همين‌خاطر يكي‌ديگر از راه‌هاي اقتصادي و مقرون به صرفه‌اي كه مي‌توانيد از آن براي عايق كردن كف سردخانه كمك بگيريد،استفاده از ورق‌هاي آلومينيومي است. البته فراموش نكنيد كه تنها مزيت اين روش، اقتصادي بودن آن است؛ چرا كه هر چقدر هم ورقه‌ها با دقت در كنار يك‌ديگر نصب و چسب‌كاري شوند باز هم امكان درز وجود دارد براي همين ممكن است عايق‌بندي مناسبي نداشته باشيم. يكي‌ديگر از روش‌هايي كه مي‌توان از آن براي ايزوله كردن كف سردخانه بهره گرفت، استفاده از كف اپوكسي است. اين روش نسبت به ورق‌هاي آلومينيومي، عايق‌بندي بهتر و نماي زيباتري دارد.

۵٫     مرحله پنجم؛ نصب در‌هاي سردخانه

يكي‌ديگر از مراحل آموزش ساخت سردخانه، نصب درهاي آن است كه جزو حساس‌ترين مراحل ساخت به شمار مي‌رود. حواستان باشد كه اگر درها درست در جاي خود نصب نشوند و يا به‌طور دقيق تراز نشوند ممكن است به‌طور كامل بسته نشده و همواره درزي زير در وجود داشته باشد.

نكته‌ي ديگري كه در ساخت در سردخانه بايد به آن دقت شود، استحكام و جنس بدنه اين درها است؛ چرا كه اين درها روزانه بارها باز و بسته مي‌شوند و براي اين عمل، نيروي زيادي به آن‌ها وارد مي‌شود. از طرفي، عايق‌كاري و درزهاي دور درها نيز بسار مهم است؛ نبايد جايي براي ورود هوا به سردخانه و يا خروج هواي سردخانه و به هم خوردن دماي داخل سردخانه وجود داشته باشد.

۶٫     مرحله آخر آموزش ساخت سردخانه؛ چسب‌كاري و عايق‌كاري

اكثر افراد فكر مي‌كنند بعد از نصب درهاي سردخانه، كار ساخت آن به اتمام رسيده است و عايق‌كاري سردخانه را جزو يكي از مهم‌ترين مراحل اجرايي ساخت نمي‌دانند؛ در حالي كه اين مرحله نهايي پايان‌دهنده به كار و بسيار مهم است. اگر شما تمام مراحل را به خوبي و بادقت اجرا كرده باشيد، اما عايق‌كاري و چسب‌كاري را فراموش كنيد عملا در نگهداري مواد در سردخانه با مشكل مواجه مي‌شويد. تصور كنيد درزها به خوبي عايق نشده‌اند و دماي سردخانه دائم در حال تغيير است؛ در اين‌صورت زماني كه موتور شروع به كار مي‌كند، چون دماي سردخانه به دماي مطلوبي كه مدنظر است نمي‌رسد، به كمپرسور و ديگر تجهيزات داخلي سردخانه فشار زيادي وارد شده و از عمر آن‌ها كم مي‌كند.

تجهيزات داخلي براي ساخت سردخانه

بعد از آموزش ساخت سردخانه و به اتمام رسيدن ساخت بدنه اصلي آن، گام بعدي براي در اختيار داشتن يك سردخانه استاندارد، تامين تجهيزات مورد نياز است. همان‌طور كه در ابتداي مطلب ذكر كرديم، بعد از نصب كابين و پنل‌هاي ديواره و سقف، به تجهيزاتي چون: كمپرسور، كندانسور، شير انبساط، تابلو برق و … نياز است. در ادامه با كاربرد و كارايي هر يك از اين تجهيزات بيشتر آشنا مي‌شويم.

۱٫     تابلو برق

يكي از مهم‌ترين و ضروري‌ترين تجهيزات براي ساخت هر سردخانه‌اي، تابلو برق است. اين ابزار در واقع وظيفه تامين و كنترل برق تمام بخش‌هاي سردخانه را بر عهده دارد. تابلو برق از قسمت‌هاي مختلفي تشكيل شده است كه عبارتنداز:

• الكترو موتور اصلي
• الكترو پمپ روغن
• الكتروفن
• الكترو پمپ آب
• فن‌هاي اواپراتور

تابلو برق‌ها متناسب با ظرفيت سردخانه و كاربردي كه دارند، طراحي و ساخته مي‌شوند. در ساخت تابلو برق قطعات به كار رفته به دو بخش قدرت و فرمان تقسيم مي‌شود؛ تجهيزات به كار رفته در بخش قدرت اين وسيله شامل: كنتاكتورهاي يمتال، فيوز اصلي و … مي‌باشد و قطعات به كار رفنه در بخش كنترل شامل: ترموستات، كنترل فاز، كنترل بار و … است.

​

۲٫     اواپراتور و كندانسور

يكي‌ديگر از مراحل آموزش ساخت سردخانه و تجهيزات لازم، كندانسور است كه وظيفه آن اين است كه گاز گرم شده ناشي از فعاليت كمپرسور را خنك كند كه در ادامه با وظيفه اين قطعه آشنا مي‌شويد. كندانسورها به سه نوع كندانسور هوايي، آبي و تبخيري تقسيم مي‌شوند. اواپراتورها نيز داراي دو نوع كويلي پره دار و كويلي بدون پره هستند كه از طريق تبديل مايع مبرد به گاز، محيط اطراف را سرد مي‌كند. در استفاده ازاين تجهيزات توجه داشته باشيد كه بار سرمايشي سردخانه و مواد درون آن بايد با بار سرمايشي اواپراتور برابر باشد.

۳٫     كمپرسور

يكي از مهم‌ترين تجهيزاتي كه در ساخت سردخانه به كار مي‌رود، كمپرسور است. اين قطعه وظيفه متراكم كردن گاز را بر عهده دارد؛ در واقع با اين عمل، فشار و دماي گاز را افزايش مي‌دهد و شامل قطعاتي چون الكترو موتور، اويل كولر براي خنك كردن روغن، اويل سپراتور، پمپ روغن و … است. كمپرسورها انواع گوناگوني دارند كه از برندهاي مختلفي از جمله: كمپرسور اسكرال و پيستوني، اسكرو و پيستوني بيتزر، اسكرال و منيروپ دانفوس در بازار موجود هستند.

۴٫     چراغ روشنايي

در آموزش ساخت سردخانه، يكي‌ديگر از تجهيزات مورد نياز براي تامين روشنايي سردخانه، لامپ‌ها هستند. دقت شود براي روشنايي بايد از لامپ‌هايي استفاده كنيم كه در برابر دماي پايين سردخانه و رطوبت آن، مقاومت و استحكام كافي را داشته باشند. از آنجايي كه اين تكنولوژي مي‌تواند هزينه ساخت سردخانه را بيشتر كند، معمولا از قاب و محافظ براي لامپ‌هاي معمولي به جاي لامپ‌هاي پيشرفته استفاده مي‌كنند.

براي تامين روشنايي كابين‌ها، مرسوم‌ترين روش استفاده از چراغ‌هاي تونلي است. همچنين يكي‌ديگر از تجهيزات لازم، كليد است كه براي خاموش و روشن كردن چراغ‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در برخي پروژه‌ها، به جاي نصب كليد از ميكروسوئيچ استفاده مي‌كنند؛ در اين‌صورت با بازو بسته شدن در سردخانه، چراغ‌ها نيز به طور خودكار خاموش و روشن مي‌شوند.

يكي از روش‌هاي قديمي  و پايه كه براي جلوگيري از فاسد شدن مواد غذايي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، استفاده از سرما موجود در سردخانه است. مي‌توان اختراع اين دستگاه را يكي از ده اختراع برتر قرن در هزاره دوم ميلادي در نظر گرفت. اولين شيوه سرمايش عملي را مي‌توان سرما با آمونياك در نظر گرفت. اما امروزه انواع روش‌هاي مختلفي براي ايجاد تبريد در دنيا وجود دارد. در ادامه اين مقاله از سري مقالات آموزشي وب سايت به بررسي و اهميت اين موضوع خواهيم پرداخت؛ با ما همراه باشيد.

​

چرا سردخانه‌ها اهميت دارند

جالب است بدانيد يكي از شاخصه‌هاي سنجش ميزان رشد فن آوري در يك كشور به تعداد واحدهاي صنعتي بر مي‌گردد كه براي انجماد مواد غذايي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. پس از استفاده از آمونياك براي ايجاد سرما انواع روش‌هاي مختلف براي ايجاد سرما به وجود آمد؛ از جمله اين روش‌ها مي‌توان به روش فريون براي ايجاد سرما اشاره كرد. از اين سيستم به صورت گسترده در خانه‌ها براي ايجاد مكاني براي سرما مورد نياز براي نگهداري مواد غذايي استفاده مي‌شده است. پس از نگراني‌ها در رابطه با تخريب لايه ازون توسط روش‌هاي ايجاد شده، قراردادي به نام وين به اجرا گذاشته شده كه باعث توجه بيشتر به لايه ازون و همچنين روش ساخت سردخانه‌ها و ايجاد سرما به وجود آمد. پس از اين قرارداد بود كه روش hfc به عنوان روشي جايگزين مورد استفاده قرار گرفت. اين روش اثرات تخريبي روي لايه ازون نداشت ولي همچنان باعث گرماي گلخانه‌اي داشت.

اين روش هم به دليل تصويت قرارداد عدم  استفاده از روش‌ها براي كاهش گرماي گلخانه‌اي ممنوع اعلام شد. هر چند در حال حاضر در برخي از كشورها از روش‌هايي مانند cfc و hcfc براي پروژه‌هاي بزرگ صنعتي براي ايجاد سرما استفاده مي‌شود. اين در حالي است كه اين روش‌ها علاوه بر اثر تخريبي بر لايه ازون پتانسيل بالايي در گرماي گلخانه‌اي دارد.

اولين دستگاه سرمايش جهان

يكي از روش‌هاي كه باعث ايجاد اولين دستگاه سرمايش جهان گرديد، سيكل تبريد بود كه در سال ۱۸۰۰ بسيار رايج شد. استفاده از اين روش ۳۴ سال ادامه داشت. جالب است بدانيد اولين دستگاه ساخته شده  در كارخانه‌هاي آبجو سازي مورد استفاده قرار گرفت. اولين بار از آمونياك در سال ۱۸۵۰ براي ايجاد سرما در فرانسه مورد استفاده قرار گرفت. آمريكا از اين روش براي ايجاد دستگاه يخ ساز مصنوعي مورد استفاده قرار گرفت. اولين دستگاه سردخانه در سال ۱۸۷۲ اختراع شد و از سال ۱۹۰۰ از اين ماشين‌ها براي صنايع يخ سازي و سردخانه‌ها براي مواد غذايي و شيميايي مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن از سال ۱۹۲۰ در ساخت پاتيناژ و در سال ۱۹۳۰ از اين دستگاه براي تهيه مطبوع مورد استفاده قرار گرفت.

​

سردخانه چيست

محلي كه از آن براي خنك نگه داشتن مواد غذايي استفاده مي‌شود را سردخانه گفته مي‌شود. در توضيح بهتر مي‌توان اين دستگاه را ساختمان و تاسيساتي در نظر گرفت كه باعث افزايش ميزان ماندگاري و همچنين كيفيت مواد غذايي مي‌شود. يكي از مهم‌ترين وظيفه‌هاي اين دستگاه را مي‌توان جلوگيري از ايجاد فساد در كالاها و موادي كه در آن وجود دارد دانست. لازم به توضيح است كه كاربرد اين دستگاه تنها براي نگهداري مواد غذايي و كشاوري خلاصه نمي‌شود و مي‌توان از اين دستگاه در انواع صنعت‌ها مانند نظامي و نگهداري مواد شيمايي استفاده كرد؛ به صورت كلي مي‌‌توان گفت از اين دستگاه استفاده‌هاي گوناگون و متنوعي مي‌شود.  اين دستگاه‌ها را مي‌توان به چهار دسته كلي تقسيم كرد.

 اولين نوع از سردخانه‌ها همان دستگاه‌هاي سرمايش خانگي بود كه ما آن‌ها را با نام يخچال مي‌شنايم؛ عموما استفاده از اين دستگاه‌ها براي افزايش ميزان ماندگاري و كيفيت مواد غذايي مورد استفاده در منزل است. يخچال‌ها خود در انواع مختلفي توليد مي‌شوند كه مي‌توان بر اساس ظرفيت مورد استفاده و همچنين نياز مدل و ظرفيت مد نظر خود را انتخاب كرد. نوع دوم اين دستگاه‌ها را مي‌توان همان يخچال‌هاي مورد استفاده در سوپر ماركت‌ها دانست. در سوپر ماركت‌ها از اين  يخچال‌ها عموما براي نگهداري مواد غذايي فاسد شدني استفاده مي‌شود. نوع سوم اين دستگاه‌ها را مي‌توان سردخانه‌هاي تجاري در نظر گرفت. اين دستگاه‌ها عموما توسط رستوران‌هاي بزرگ و همچنين هتل، دانشگاه‌ها و پادگان‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

همان طور كه مشخص است از اين دستگاه‌هاي تجاري نيز براي نگهداري مواد غذايي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. نوع چهارم اين دستگاه‌ها را مي‌توان دستگاه‌هاي سرمايش صنعتي در نظر گرفت. از اين دستگاه‌ها عموما در كارخانجات عظيم صنعتي استفاده‌هاي گوناگوني مي‌شود.

اصلي‌ترين قسمت يك دستگاه سرمايشي

يكي از مهم‌ترين قسمت‌هاي يك دستگاه سرمايشي را مي‌توان  كمپرسور، اواپراتور و كندانسور آن در نظر گرفت. ديگر قسمت اصلي يك دستگاه سرمايشي را مي‌توان محفظه آن در نظر گرفت؛ چراكه اصلي‌ترين قسمت كه باعث جلوگيري از هدر رفت سرما و همچنين محل نگهداري كالاهاي مورد نظر است، همين محفظه است. نكته مهم در رابطه با دستگاه‌هاي سرمايش صنعتي و تجاري آن كه معمولا در اين دستگاه‌ها از ساندويچ پنل به جاي محفظه استفاده مي‌كنند؛ به اين قسمت از اين دستگاه اصطلاحا ساندويچ پنل گفته مي‌شود.

تقسيم بندي بر اساس نوع عملكرد

علاوه بر دسته بندي ارائه شده در بالا روش‌ ديگري براي دسته بندي وجود دارد كه به دسته بندي بر اساس نوع عملكرد موسوم است. در اين نوع دسته بندي عموما دو دو دسته دستگاه وجود دارد، دستگاه‌هاي آمونياكي و دستگاه‌هاي فريوني. اين كه شما چه نوع سردخانه‌اي را بايد براي محل مورد نظر خود انتخاب كنيد به عوامل زيادي مانند ميزان سرما، ميزان گنجايش و غيره مربوط خواهد بود.

نوع ديگر رايج دسته بندي‌ را مي‌توان دسته بندي بر اساس ميزان سرما در نظر گرفت. در اين نوع دسته بندي عموما دو نوع دستگاه وجود دارد؛ سردخانه‌هاي زير صفر و  بالاي صفر.

​

سردخانه زير صفر

خود اين دستگاه‌ها انواع مختلفي دارند كه در ادامه به توضيح در رابطه با هر كدام خواهيم پرداخت. اولين نوع از اين دستگاه را مي‌توان دستگاه‌هاي مورد استفاده براي ميوه و لبنيات در نظر گرفت. دماي كاري اين نوع از دستگاه‌هاي ايجاد سرما بين ۰ تا ۴ درجه سانتي‌گراد است. انواع ديگر اين دستگاه‌ها را مي‌توان با عنوان دستگاه سرمايش شير، دوغ و ماست و همچنين دستگاه نگهدارنده گوشت تازه عنوان كرد. نوع ديگر سردخانه زير صفر براي نگهداري گوشت مرغ يخ زده مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

دماي كاري اين نوع از دستگا‌ها عموما پايين‌تر از صفر است و منفي هجده درجه سانتي‌گراد معمول‌ترين دما براي اين نوع دستگاه‌ها است. تونل انجماد را هم مي‌توان يكي از انواع اين دستگاه‌ها در نظر گرفت. از اين تونل‌ها عموما براي منجمد كردن مواد غذايي در سريع‌ترين زمان ممكن استفاده مي‌شود. دماي مورد استفاده براي اين دستگاه را مي‌توان منفي چهل درجه سانتي‌گراد عنوان كرد. اين تونل قابليت انجماد مواد غذايي در سريع‌ترين زمان ممكن را دارد. 

دستگاه‌هاي ايجاد سرمايش براي تشكيل بستني نوع ديگر از اين دستگاه‌ها است. نكته مهم در رابطه با اين دستگاه‌ها آن است كه وابسته به ميزان خامه و چربي مورد استفاده در بستني ساختار اين دستگاه مي‌تواند متفاوت باشد. نكته مهم ديگر را رابطه با اين دستگاه‌ها آن كه معمولا براي ايجاد حالت نرمي در بستني نياز به دماي زياد سرد نخواهد بود و با دماي پايين نيز شكل كلي بستني به وجود خواهد آمد. به دليل ساختار خاص بستي معمولا از كمپرسورهاي دو مرحله‌اي براي اين دستگاه‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

دسته بندي بر اساس حجم و ابعاد

ديگر روش دسته بندي كردن اين دستگاه‌ها را مي‌توان بر اساس حجم و ابعاد در نظر گرفت. اتاقي، متحرك، كانكسي و صنعتي بزرگ از انواع اين دسته بندي است. لازم به توضيح است كه اين نوع از دستگاه‌ها عموما براي موارد خاص و همچنين در فضاي مناسب استفاده مي‌شود. نوع كوچك يا همان اتاقي اين دستگاه براي نگهداري مواد غذايي رستوران‌ها و همچنين مراكز توزيع  ميوه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين دستگاه عموما يك پانل است كه داخل آن تجهيزات سرمايشي به صورت مناسب نصب شده است. در نوع كانكسي اين دستگاه از ديواره‌هاي اتاق  براي تقسيم كردن فضاي داخلي كانكس استفاده مي‌شود. در نوع بزرگ اين دستگا‌ها كه معمولا براي انبارهاي ذخيره مواد غذايي در حجم بسيار زياد و انبوه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين نوع از مكان‌ها عموما بر اساس اتاق‌هاي مختلفي تقسيم بندي مي‌شود. عموما در اين نوع دستگاه‌ها از روش‌هاي فريوني و يا آمونياكي براي ساخت و طراحي استفاده مي‌شود.

دسته بندي بر اساس كنترل اتمسفر

يكي ديگر از روش‌هاي دسته بندي رايج براي تقسيم كردن اين دستگاه‌ها، تقسيم بندي بر اساس كنترل اتمسفر است. اين نوع از دستگاه‌ها عموما براي نگهداري موادي مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه نياز به نگهداري طولاني مدت دارند. براي ساخت اين نوع دستگاه‌ها عموما نياز به شرايط خاص از نظر تركيب هواي درون اتاق وجود دارد. همچنين بايد به وسيله اتيلن ميزان غلظت اكسيژن را كاهش داد.  نوع ديگر اين دستگاه‌ها را مي‌توان دستگاه‎هاي ايجاد سرماي  معمولي در نظر گرفت. كاركرد اين دستگاه‌ها عموما به وسيله كنترل هواي معمولي و با تنظيم دما و ميزان رطوبت كار مي‌كنند. عموم استفاده از اين دستگاه‌ها را مي‌توان براي نگهداري مواد غذايي در نظر گرفت.

​

سردخانه‌هاي بالاي صفر

همان طور كه از نام اين دستگاه‌ها مشخص است ميزان دماي كاري اين دستگاه‌ها بالاي صفر است؛ از اين نوع دستگاه‌ها عموما در صنعت‌هاي كشاورزي براي نگهداري سبزيجات و ميوه جات و همچنين صيفي جات در نظر گرفت. اين نوع سردخانه خود به دو دسته كلي فريون كار و آمونياك تقسيم بندي‌ مي‌شوند.

۳- سردخانه دو مداره:

تركيبي از دو نوع بالا بوده و بسته به كالايي كه بايد در آن نگهداري شود، درجه آن تنظيم مي گردد و اصولا به دو صورت مورد استفاده قرار مي گيرند.

يكي به صورت واحدي وابسته به صنايع در كارخانجات توليدي كه صرفا مواد مشخص و يكساني را در آنها نگهداري مي نمايند و دوم مستقل كه بسته به موارد نياز و مواد خوراكي كه به آنها سپرده مي شود برنامه خود را تنظيم مي نمايند.

بدين صورت كه گاهي در اختيار شركت گوشت يا زماني در اختيار سازمان تعاون شهر و روستا و يا استفاده كنندگان ديگر قرار داده مي شوند.

۴- سردخانه هاي پرتابل يا متحرك:

علاوه بر تمام دستگاه هاي تبريد كه به آن اشاره شده است، تعدادي از دستگاه هاي تبريد در طرح هاي مختلف و براي نگهداري محصولات متفاوت و كاربردهاي خاص ساخته مي شود كه جهت حمل و نقل گوشت، مرغ، شير، بستني، صندوق هاي گل فروشي و سردخانه هاي بيمارستاني و غيره مي باشد.

سازنده سردخانه

شركت صنايع برودتي برادران حقيقي با سال ها تجربه در زمينه صنعت برودت ايران در حال حاضر بزرگترين سازنده سردخانه در ايران مي باشد

امروزه از تبريد در سطح وسيعي جهت تهيه و نگهداري مواد غذايي ( گوشت ، مرغ و ماهي و … ) و انواع ميوه جات و صيفي جات استفاده مي شود .

براي اين منظور ايجاد سردخانه با دماهاي مختلف در شهرها و مجتمع هاي فروشگاهي و رستوراني بزرگ اجتناب ناپذير گرديده است .

تجهيزات مورد نياز در احداث سردخانه

عايق بندي حرارتي سردخانه از مهم ترين نكات در نحوه طراحي و احداث اتاق هاي سردخانه كوچك يا بزرگ مي باشد. پلي يورتان، فوم، پلي استايرن، چوب، پشم و شيشه و … موادي هستند كه با توجه به نوع سردخانه براي ساخت اتاق سرد مورد استفاده قرار مي گيرند. درب سردخانه با توجه به اينكه سردخانه از نوع دماي زير صفر يا بالا صفر است در دو مدل كشويي و لولايي با ابعاد مختلف انتخاب مي شود.

​

قطعات مكانيكي به كار رفته در ساخت يك سردخانه

قطعات مكانيكي يك سردخانه با توجه به ابعاد، ظرفيت، نوع محصولات و شرايط محيطي انتخاب مي شود. ما در گروه صنايع برودتي برادران حقيقي قادريم تمامي تجهيزات مكانيكي كه در ساخت يك سردخانه مورد نياز است، از برند هاي معتبري مانند بيتزر، كوپلند، دانفوس و … را با كيفيت مناسب تهيه كند. اين قطعات شامل موارد زير است:

كمپرسور

انتخاب يك كمپرسور مناسب با توجه به ظرفيت سردخانه و دماي اواپراتور و كندانسور انجام مي شود. علاوه بر انتخاب كمپرسور، گاز مبرد در سيكل هم بايد تعيين شود. براي تعيين يك كمپرسور كه مهم ترين تجهيز به كار رفته در سردخانه است حتما از مشاوره هاي تخصصي كارشناسان ما استفاده كنيد.

كندانسور

ما پيشنهاد مي كنيم براي انتخاب يك كندانسور مناسب، ظرفيت دفع حرارت، دماي كندانسور، نوع مبرد و اختلاف دماي كندانسور و محيط را حتما در نظر بگيريد.

اواپراتور

براي انتخاب اواپراتور سردخانه بايد نوع مبرد، بار برودتي مورد نياز، دماي اواپراتور و اختلاف دما براي انتقال حرارت بين هوا و اواپراتور درجهت درست را در نظر گرفت.

تجهيزات خط مايع

اين تجهيزات در واقع شامل شير انبساط، شير برقي، سايت گلاس، فيلتر دراير و چك ولو است كه شركت
صنايع برودتي برادران حقيقي تمامي آن ها را از برند هاي معتبر در اختيار دارد.

خط مكش و خط تخليه

اين تجهيزات شامل فيلتر روغن، اويل سپراتور، مافلر، بال ولو، پرشر سوئيچ و … مي باشد كه ما با استفاده از تيم اجرايي با سابقه ي خود مي توانيم اين قطعات را در محل مورد نظر نصب كنيم.

​

قطعات الكتريكي به كار رفته در ساخت يك سردخانه

اجزا و قطعات الكتريكي سردخانه شامل تابلو برق، كابل ها، لامپ ها و تجهيزات كنترلي مي باشد. تابلو برق وظيفه ي ايجاد ثبات، كنترل شرايط دمايي و بررسي تجهيزات را بر عهده دارد كه به طور كلي از ترموستات، تايمر، نشانگر ها و هشدار ها، فيوز و كليد ها، كنترل آلات، بدنه و كليد حرارتي ساخته شده است. كنترل آلات تابلو برق بايد شامل كنترل فاز، كنترل فشار بالا و فشار پايين و كنترل pump down باشد.

كانكس سردخانه اي

اين نوع كانكس ها در دو نوع ثابت و متحرك ساخته مي شود كه نوع ثابت بيشتر در رستوران ها ،كارخانه جات و هتل ها براي نگهداري مواد اوليه غذايي كارايي دارد ولي نوع قابل حمل بسته به اندازه، قابل حمل با كاميون ، كاميونت، وانت و… مي باشد.

در توليد اين كانكس عايق بودن يكي از مهمترين فاكتور ها مي باشد به همين دليل در بدنه اين كانكس ها از صفحه هاي ساندويچ پانل استفاده مي شود . اسكلت اين كانكس ها مانند مابقي كانكس ها است با اين تفاوت كه در كانكس هاي سردخانه اي از عايق تزريقي پلي اوريتان به ضخامت ۱۰ سانتيمتر استفاده مي شود تا از هدر رفتن سرما جلوگيري شود.

قيمت اين كانكس ها نسبت به اندازه، جنس ديواره و سقف و همچنين تجهيزات محاسبه مي گردد. درب هاي استفاده شده در اين كانكس ها كاملآ عايق بوده و در آنها از لاستيك هاي درزگير استفاده شده است.

​

مزاياي كانكس سردخانه

• امكان ساخت كانكس با هر اندازه بسته به نياز مشتري
• عايق بسيار خوب گرما و سرما
• بالا بودن عمر مفيد اين كانكس نسبت به ساير كانكس هاي معمول (با توجه به اهميت جلوگيري از اتلاف سرما در اين نوع كانكس ها)
• تسريع در مراحل طراحي و ساخت و نصب اين كانكس
• مقاوم در برابر شرايط جوي نظيرآفتاب، باد، باران و…
• مقاوم در مكانهاي مرطوب چه از نظر نوع بدنه و چه عايق بودن
• قابليت جابه جايي آسان

​

كاربرد هاي كانكس سردخانه

• كانكس سردخانه ميوه
• كانكس سردخانه لبنيات
• كانكس سردخانه گوشت
• كانكس سردخانه دارو
• كانكس سردخانه مواد غذايي

عايق سردخانه

سردخانه ها به دليل اختلاف دمايي كه با محيط بيرون دارند نيازمند عايق كاري هستند تا از اتلاف انرژي جلوگيري به عمل آيد. نوع عايق سردخانه و نحوه اجراي آن تأثير بسيار زيادي در عملكرد سردخانه، ميزان مصرف انرژي سردخانه و عمر تجهيزات سردخانه دارند.

بنابراين انتخاب يك گزينه مناسب براي عايق سردخانه امري بسيار مهم مي باشد. عايق سردخانه انواع مختلفي دارد كه در زير به برخي از آن ها اشاره خواهيم كرد.

​

مقايسه ضخامت عايق ها

كيفيت هر عايق حرارتي با نسبت دادن يك ضريب انتقال حرارت به آن سنجيده مي شود. هر چقدر اين ضريب انتقال حرارت كمتر باشد آن عايق به مراتب بهتر خواهد بود. شكل زير نشان مي دهد كه اگر بخواهيم براي يك سردخانه هر كدام از عايق هاي پلي يورتان، پلي استايرن منبسط شده با گرافيت، پلي استايرن منبسط شده، پلي استايرن اكسترود شده و پشم معدني را استفاده كنيم، به چه ضخامتي از آن عايق نياز خواهيم داشت. البته انتخاب عايق سردخانه به عوامل متعددي وابسته است و ضخامت و نوع عايق بايد توسط كارشناس با توجه به دماي سردخانه، دماي محيط، محل ساخت سردخانه و غيره تعيين گردد. 

​

انواع عايق سردخانه

از مواد مختلفي جهت عايقكاري سردخانه ها مي توان استفاده كرد. در گذشته از پشم سنگ به عنوان عايق حرارتي استفاده مي شده است. با گذر زمان و پا به عرصه گذاشتن مواد پليمري و پيشرفت تكنولوژي عموماً از پلي استايرن منبسط شده (EPS)، پلي استايرن اكسترود شده (XPS) و پلي يورتان (PU) به عنوان عايق سردخانه استفاده مي شود. عايق هاي پلي استايرن بيشتر به شكل بلوك و در چگالي هاي مختلف توليد مي شوند و جهت عايقكاري كف سردخانه مناسب هستند. عايق پلي يورتان به شكل ساندويچ پانل به طور گسترده اي توليد مي شوند و معمولاً جهت عايقكاري ديوارها و سقف سردخانه از آنها استفاده مي كنند.

​